امواج روی اعصاب مردم؛ شهروندان شیرازی می گویند، پرخاشگر شده اند و سردردهایی عمیق احساس می کنند. آنها فعالانه در شبکه های اجتماعی از این بحث می کنند که ارسال گسترده پارازیت باعث شده نه تنها شبکه های تلویزیون و موبایل کارایی خود را از دست بدهند، بلکه سلامت آنان به خطر بیفتد. مطالبی که در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود، از این حکایت می کند که در شمال غرب شیراز ۳۰۰ برابر حد مجاز پارازیت روی امواج فرستاده می‌شود و اینک مردم نگران هستند، نگران از اینکه این امواج بر باروری و سلامت آنها اثر بگذارد.

تا همین چند وقت پیش گفته می شد تاثیر پارازیت ها بر سلامت مردم مورد مطالعه علمی قرار نگرفته ولی به تازگی پژوهش هایی در بخش فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده که نشان می دهد نگرانی ها حقیقت دارد؛ امواج الکترومغناطیس نه تنها میتواند بر باروری مردان و زنان اثر بگذارد، بلکه توانایی سیستم ایمنی بدن را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد و به این ترتیب بدن مستعد بیماریهای پرشماری می شود؛ از یک سرماخوردگی ساده تا سرطانهای سخت درمان.

اما همین مطالعات که زیان بار بودن امواج الکترومغناطیس را تایید می کند، نشان می دهد که میزان پارازیتها در کلانشهر شیراز در چند روز اخیر بیشتر نشده و وضع البته در این کلانشهر نسبت به شهرهای دیگر کشور بهتر است؛ شاید به این خاطر که مرکزهای ارسال پارازیت در شیراز پرشمارتر از شهرهای دیگر کشور هستند و به این ترتیب امواج به صورت یکنواخت فرستاده می شوند.

مرکز ثبت امواج الکترومغناطیس دانشکده پزشکی شیراز هم که در میدان ستاد شیراز قرار دارد، در روزهای اخیر افزایش پر شدت این امواج را ثبت نکرده است. هرچند آن طور که یکی از استادان فیزیکی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به سرویس گزارش «خبرجنوب» می گوید، برای پایش امواج الکترومغناطیس نیاز به مرکزهای ثبت بیشتری است اما اگر در روزهای اخیر امواج بیشتر شده بود، مرکز ثبت میدان ستاد میتوانست آن را ثبت کند؛ او در عین حال تاکید می کند که امواج مودم های وای فای میتواند پیامدهایی بسیار زیان بارتر از آن داشته باشد که پارازیت ها دارند.

تایید پیامدهای زیانبار

دیگر کسی نمی تواند ادعا کند، امواج الکترومغناطیس بر تندرستی مردم اثر ندارند؛ تا همین چند وقت پیش بحث پارازیت ها که به میان می آمد، می گفتند پژوهشی که زیان بار بودن آن را ثابت کند وجود ندارد. حتی وقتی دکتر مرضیه وحید دستجردی، وزیر پیشین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت که پارازیتها خطر ندارند، با انتقاد بسیاری از مسئولان و کارشناسان روبرو شد. پژوهش های تازه که در دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده اما زیان بار بودن این امواج را تایید می کند.

آن طور که دکتر علی رضا مهدی زاده، استاد گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز می گوید، مطالعه امواج الکترومغناطیسِ بسیار قویتر از امواجی که عامه آن را پارازیت می خوانند نشان داده که در پی آن اسپرم مردان کاهش پیدا می کند، حافظه کوتاه مدت کاهش می یابد و جانوران مورد مطالعه به سردرد و سرگیجه دچار می شوند؛ هرچند در عین حال، این امواج مانع از تشنج میشوند. برخی شهروندان شیرازی تازگی گزارش کرده بودند که به سردردهای مزمنی دچار شده اند و حتی مطالبی در فضای مجازی منتشر شد که ادعا می کرد تعداد افرادی که به خاطر سردردهایی با منشا نامعلوم به بیمارستان های شیراز مراجعه کرده اند ۷۰ درصد بیشتر شده است.

با این حال به باور استاد گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز میزان پارازیت ها در شیراز نسبت به شهرهای دیگر کشور کمتر است؛ او می گوید: «مهمترین علت این پایین بودن امواج میتواند نوع شهرسازی شیراز باشد؛ چون آپارتمان های بلندمرتبه در حاشیه شهر ساخته شده اند. ضمن اینکه پایش ها نشان دهنده توزیع یکنواخت پارازیت ها در شیراز است به همین خاطر نیاز نبوده که امواج شدیدتر ارسال شود».

آن طور که این استاد دانشگاه می گوید، برای پایش مناسب تر امواج الکترومغناطیس نیاز است مرکز های ثبت بیشتری وجود داشته باشد چرا که آلودگی های ناشی از این امواج مختص به ایران نیست و سراسر جهان از افزایش امواج نگران هستند. درست همانند آلودگی هوا یا آلودگی صوتی و … . او در عین حال تاکید می کند که خطر امواج مودم های بی سیم میتواند بسیار خطرناکتر از امواجی باشد که مردم آن را با نام «پارازیت» می شناسند.

مهدیزاده می گوید: «برابر با اندازه گیری ما، افزایش امواج در روزهای اخیر در شیراز اتفاق نیفتاده است. اما عوارضی که درباره این امواج گفته می شود، کاملا درست است. وقتی میگوییم این امواج سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند، یعنی بدن مستعد بیماریهای مختلفی از سرماخوردگی گرفته تا انواع سرطان ها می شود. اما آنچه خطرناک تر است، مودم های بیسیمی است که در خانه مردم وجود دارد».

به باور این استاد فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، «اینکه گفته شود امواج خطرناک نیستند کاملا دروغ است». مهدی زاده ادامه می دهد: «در عین حال این امواج کمتر از اشعه ایکس خطرناک هستند ولی اگر می پرسید در شیراز این میزان به سطح خطرناکی رسیده باید بگویم نه. البته ما در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، این امواج را عامل خطرناک در سلامت مادر و کودک لحاظ می دانیم».

بررسی بیشتر در سطح ملی؟

نگرانی گسترده مردم شیراز پیرامون افزایش امواج پارازیت در شمال غرب شیراز به قدری گسترده بود که یکی از اعضای شورای شهر شیراز در نامه ای به استاندار فارس شکل گیری کمیته ای حقیقت یاب در این زمینه را خواستار شد. آنچه مشخص است، اینکه در شیراز به صورت یکنواخت پارازیت هایی بر امواج ماهواره ای فرستاده می شود، هرچند میزان آن به باور پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به میزان خطرناک نرسیده است و گویا امسال حتی شدت این امواج از سال ۸۹ کمتر است. با این حال این وضع نشان می دهد که همواره استعداد افزایش امواج در شیراز وجود دارد هرچند هیچ کسی دقیقا نمی داند این امواج از کجا فرستاده می شوند.

در این میان، بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی و سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس که خود پزشک است، می گوید که مشخص نیست چه نهادهایی پارازیت ها را ارسال می کنند و چه مدیریتی بر این نهادها وجود دارد.

او ادامه می دهد: «خطرناک بودن پارازیتها و تاثیر آن بر زنان باردار و کودکان بر کسی پوشیده نیست. می دانیم که با پخش پارازیت ها، شمار ناباروران افزایش یافته و افراد علائمی چون افسردگی، سردرد شدید و … نشان داده اند. به همین خاطر باید در سطح کلان کشوری کارگروهی با حضور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان محیط زیست، سازمانهای مردم نهاد و دیگر سازمان های مرتبط شکل بگیرد تا بتوانند این وضع را پایش کنند». او در عین حال می گوید شکایتی به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نرسیده که این کمیسیون بتواند این وضع را پیگیری کند.

چرا پارازیت؟

اینکه چرا پارازیت بر روی امواج ماهواره ای فرستاده میشود دقیق مشخص نیست؛ اما برخی حدس می زنند که نگرانی مسئولان از «برنامه های مخرب شبکه های ماهواره ای» باعث در پیش گرفتن این شیوه شده باشد. در این میان محمد حق نگر، عضو شورای اسلامی شهر شیراز بر این باور است که اگر زیان بار بودن امواج الکترومغناطیس بر سلامت شهروندان تایید شود باید در استفاده از فناوری پارازیت ها تجدید نظر کرد.

او می گوید: «درست است که دچار معضلی فرهنگی شده ایم ولی می توانیم با ساخت برنامه های پربیننده در شبکه های تلویزیونیِ خودمان کاری کنیم که شیطان نتواند آن طور که می خواهد فعالیت کند. به عبارت دیگر کارهای فاخر میتواند بسیار اثرگذارتر از برخورد سلبی باشد».

اکنون که مطالعات دانشگاه علوم پزشکی شیراز زیانبار بودن امواج الکترو مغناطیس را تایید می کند، به همین خاطر، شاید وقت آن رسید باشد که مردم و مسئولان در استفاده از امواج الکترومغناطیس تجدید نظر کنند؛ ضمن اینکه به باور استاد فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، نگرانی کنونی مردم شیراز، نگرانی پیش از بیماری است و البته نگرانی به جایی است اما برای پرهیز از زیانهای آن، شاید بهتر باشد که نخست، شهروندان استفاده از مودمهای بی سیم خود را کاهش دهند.